Programmatoelichting Mein Herze
Een koor is voor mij onlosmakelijk verbonden met de cantates van Johann Sebastiaan Bach. Als hoboïst heb ik vele malen in cantates en de Mattheus Passion meegespeeld. Bach ging dan ook onmiddellijk in mij hoofd zitten toen ik deze compositie-opdracht kreeg. Wat me altijd mateloos fascineert aan Bach is zijn rotsvaste geloof. Tenminste, dat is wat wij te horen krijgen in zijn lofzang en dankbaarheidsbetuigingen die hij heeft vormgegeven in een onwaarschijnlijke stroom cantates. In het licht van zijn dramatische leven maakt dit nog extra indruk.
Bach werd zelf op jonge leeftijd al wees, en kreeg negentien (!) kinderen waarvan er elf (!!!) op jonge leeftijd stierven. Ook stierf zijn eerste vrouw Maria Barbara tijdens zijn afwezigheid en was reeds begraven toen hij thuis kwam. Ik heb een levendig en beladen beeld van hem in mijn hoofd, zittend in zijn compositie-kamer, componerend aan wederom een nieuwe God lovende cantate terwijl hij net een vierjarig zoontje heeft begraven…
Johann Nikolaus Forkel heeft Bachs biografie geschreven. Hiervoor heeft hij gesprekken gevoerd met onder andere zijn generatiegenoot Carl Phillipp Emanuel, Bachs bekendste kind, en diens stiefmoeder Anna Magdalena. Forkel had zelfs de beschikking over rekeningen van herbergen waaruit blijkt dat Johann veel van brandewijn en bier hield, en wat hij zoal graag at. In deze biografie vinden we echter niets over een belangrijke gebeurtenis: zijn sterfbed. We mogen veronderstellen dat zijn vrouw en kinderen hierbij aanwezig waren. Op dat punt gaat mijn fantasie met me aan de haal; kan zijn voorstelbare woede voor God eindelijk naar boven gekomen zijn in een hallucinerend koraal waar de rationele remmen verdwenen zijn?
Dit is het scenario dat ten grondslag ligt aan de muzikale en psychologische wereld die ik in “Mein Herze” verkend heb. Flarden cantate teksten komen voorbij in een compleet andere context en daardoor een andere betekenis. “Mein Herz” is bewerking van mijn cantate “Mein Herze Schwimmt Im Blut”. Deze laatste is geschreven voor koor en live-elektronica voor het Holands Vocaal Ensemble in 2009. Op verzoek van Fokko Oldenhuis heb ik een akoustische versie gemaakt voor het koor NEXT.
Mein Herze
choir a capella
Kamerkoor NEXT o.l.v. Fokko Oldenhuis
Live recording De Bilt
1 Recitatief
2 Recitatief
3 Choral:
Program Note Mein Herze
A choir for is for me inseparable from the cantatas of Johann Sebastian Bach. As an oboïst I played many cantatas and passions. Thus Bach immediately came to mind when I got this assignment. Bach fascinates me immensely in his unswerving faith. At least, that’s what we hear in his praise and gratitude statements dedicated to God shaped into an unlikely amount of cantatas.
Especialy in the light of his dramatic life wich makes it even more impressive. Bach himself was orphaned at a young age and got nineteen (!) children, of which eleven (!!!) died at a young age. His first wife, Maria Barbara died during his absence and was already buried when he came home.
I have a vivid and emotionally charged image of Bach in my head, sitting in his composition room, composing again to a new cantata in wich he praises God while he just buried a four year old son …
Johann Nikolaus Forkel wrote Bach’s biography. Previously, he had talks with include his contemporary Carl Phillipp Emanuel Bach’s most famous child, and his stepmother Anna Magdalena. Forkel even had the disposal of harboring accounts showing that Johann was very fond of brandy and beer, and wich food he liked.
However, in this biography, we find nothing about a major event: his deathbed. We may suppose that his wife and children were present.
At that point, my fantasy takes over; maybe his conceivable anger for God finally emerged into a hallucinatory choral where the rational brakes are gone?
This is the scenario that underlies the musical and psychological world that I have explored in “Mein Herze”. Patches cantata texts pass in a completely different context and therefore a different meaning.
“Mein Herz” is a spin off from my cantata “Mein Herze schwimmt im Blut”. The latter was written for choir and live electronics for the Holands Vocal Ensemble in 2009. At the request of Fokko Oldenhuis I made an acoustic version for choir NEXT.